در این ایام میوه‌فروشی‌ها، خشکباری‌ها و قنادی‌ها کسب و کار پررونقی دارند و با توجه به استقبال مردم از خرید، قیمت محصولات خود را به فراخور موقعیت افزایش می‌دهند. در عین حال اصناف آجیل و خشکباری که افت ۶۰درصدی تولید و خشکسالی در سال جاری را علت گرانی سرسام‌آور آجیل می‌دانند تلاش می‌کنند با مخلوط کردن آجیل‌های ارزان‌قیمت، ترکیبی رنگی و به‌صرفه برای عامه مشتریانشان تدارک ببینند تا زهر این گرانی، کام مردم را تلخ نکند.
اهالی میوه و تره‌بار نیز سعی دارند درد افزایش ۵۰تا ۱۰۰ درصدی میوه را با برگزاری جشنواره فروش یلدایی و تخفیف‌های ۴۰ درصدی به صرفه‌تر و اقتصادی‌تر از گذشته نشان دهند. هر چند این بهانه‌ها و تقلاها برای بسیاری از مردم که قیمت می‌گیرند و سری تکان می‌دهند و رد می‌شوند چندان معنایی ندارد اما قادر است چراغ بازار شب یلدا را هر چند کم‌فروغ، روشن نگه دارد.
قیمت میوه از یلدای ۹۷ تا ۱۴۰۰
اگر بخواهیم با هم چشم‌انداز دقیق‌تری از هزینه‌های شب یلدا داشته باشیم، بهتر است قیمت‌های چند مورد معمول از میوه و آجیل در سبد خانوار را در سه سال گذشته تا به امروز با هم مرور کنیم. مثلاً هر کیلو انار در سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ به ترتیب ۵هزار و ۲۰۰، ۶هزار و ۸۰۰ و ۱۳هزار و ۴۰۰ تومان قیمت داشته است. اما اگر سری به بازار زده باشید می‌بینید که انار امسال بسته به کیفیتش بین ۲۰ تا ۲۸ هزار تومان برای سبد شب چله هزینه برمی‌دارد.
قیمت پرتقال در سه سال اخیر به ترتیب ۴هزار و ۸۰۰، ۵هزار و ۲۰۰ و ۹هزار و ۹۰۰ تومان بوده ولی هم اکنون به کمتر از ۱۷ تا ۲۵ هزار تومان نمی‌توانید آن را خریداری کنید. قیمت سیب قرمز به عنوان میهمان همیشگی پذیرانی‌های ایرانی هم در طول سه سال بین ۵هزار و ۳۰۰ تا ۴هزار و ۵۰۰ تومان نوسان داشته و سپس با رسیدن به ۸هزار و ۵۰۰، پله پله از نردبان قیمت بالا رفته و حالا خریدن این میوه بهشتی حدود ۱۵ تا ۱۹ هزار تومان برای جیب سرپرست خانوار خرج دارد.
قیمت نارنگی به آهستگی از ۴هزار و ۶۰۰ به ۶هزار و سپس به ۹هزار و ۵۰۰ تومان در طول سه سال رسیده و امسال بسته به ریز و درشت و کیفیتش ۱۳ تا ۱۷ هزار تومان برای هر کیلوی آن وجه رایج مملکت را تقدیم میوه‌فروش کرد. اما میوه اصلی شب یلدا یعنی یک هندوانه که دست‌کم باید ۴کیلو باشد در سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ با اندکی تغییرات در سکوی ۱۰هزار و ۱۰هزار و ۴۰۰ ایستاده تا در آستانه شب چله ۱۴۰۰ بتواند با اندکی رشد با رقم‌هایی بین ۱۵ تا ۲۴ هزار تومان در سبد میوه شب یلدا جا خوش کند.
هزینه یک پیاله آجیل برای سفره شب یلدا
در بسته یلدایی مردم اما آجیل هم جای خودش را دارد. مردم در سه سال گذشته می‌توانستند ۵۰ گرم پسته فندقی را به ترتیب ۷هزار و ۷۵۰، ۵هزار و ۷۵۰ و ۸هزار و ۱۰۰ تومان خریداری کنند اما امسال که هر کیلو پسته به ۲۸۵ هزار تومان رسیده شاید این رقم از سفره برخی طبقات کم‌برخوردار حذف شود. به هر روی با ۲۸ هزار تومان می‌توان حدود ۱۰۰گرم پسته را در یک پیاله کوچک در سفره یلدا جای داد.
۱۰۰گرم بادام زمینی هم در سه سال اخیر ۳هزار و ۴۰۰، ۳هزار و ۹۰۰ و ۵هزار و ۹۰۰تومان، ۱۰۰گرم تخمه ژاپنی ۳هزار، ۳هزار و ۷۰۰ و ۴هزار و ۲۰۰ تومان و ۱۰۰گرم تخمه کدو ۴هزار و ۷۰۰، ۵هزار و ۹۰۰ و ۸هزار و ۱۰۰ تومان قیمت داشته است که در حال حاضر هر کیلو بادام زمینی بین ۶۰ تا ۹۸ هزار تومان، هر کیلو تخمه ژاپنی بین ۹۵ تا ۱۰۸ هزار تومان و تخمه کدو بین ۹۰ تا ۱۷۲ هزار تومان در نوسان است که برای تهیه ۱۰۰گرم از هر کدام از آن‌ها که یک خانواده سه چهار نفره را پاسخ دهد بین ۱۵ تا ۳۰ هزار تومان باید هزینه کنید. یادآوری می‌کنم ما این ظرف آجیل را با مقدار زیادی تخمه و کمی پسته طوری تنظیم کردیم که بیشتر به جیب سه‌دهک کم‌برخوردار بخورد و حرفی از بادام هندی ۴۰۰هزار تومانی، بادام درختی ۳۰۰ هزار تومانی و فندق ۳۵۰ هزار تومانی نزدیم، اما اگر بخواهید آجیل معقول‌تری بخرید باید سراغ آجیل‌های مخلوط بروید.
آجیل مخلوط یلدا که هم مغزیجات دارد و هم با تخمه و نخود و کشمش مخلوط شده در سه سال گذشته به ترتیب ۷۸هزار و ۵۰۰، ۶۸هزار و ۹۰هزار تومان برای پدر خانواده هزینه داشته که امسال کف و سقف آن به طور معمول حدود ۱۵۰ تا ۲۷۰ هزار تومان بسته می‌شود. البته انواع آجیل‌های لاکچری که حاوی مغزهای بیشتری بوده و رنگین‌تر است با این قیمت‌ها در دسترس نیست و باید رقم‌های بالاتری بابت آن پرداخت کرد.
قیمت یک شب چله ساده برای خانواده چهار نفره
خوب است بدانید هزینه یک سفره یلدایی ساده در سال ۹۶ حدود ۹۱ هزار تومان تمام می‌شد، این رقم در سال ۹۷، ۱۰۲هزار تومان شد، در سال ۹۸ به ۱۷۶ هزار و ۵۰۰ تا ۱۸۲ هزار و ۵۰۰ تومان و در سال ۹۹ حدود ۲۸۱هزار و ۷۰۰ تومان برای خانواده هزینه داشت و اکنون برای آن باید ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان پرداخت کرد. این رقم را که مجموعه‌ای از قیمت میوه‌ها و آجیل‌های شب یلــدا برای یــک خانواده چهار نفره را شامل می‌شود به این شکل حساب کردیم. با در نظر گرفتن حدودی کف قیمت‌ها و خرید یک هندوانه، یک کیلو انار و یک کیلو سیب، پرتقال و نارنگی از قرار یک کیلو سیب ۱۵ هزارتومان، پرتقال ۱۷ هزار تومان، نارنگی ۱۷هزار تومان، انار ۲۰ هزار تومان و هندوانه ۲۵ هزار تومان به علاوه یک کیلو آجیل مخلوط متوسط ۲۰۰ هزار تومانی و یک کیلو شیرینی ۳۸ تا ۷۸ هزار تومانی، باید گفت پدر خانواده می‌تواند با حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان سفره شب یلدای خانواده را رنگین کند.
به این سفره ساده عمداً خرمالوی ۳۹ هزار تومانی، کیوی ۲۳هزار تومانی و موز ۲۷هزار تومانی، آناناس و... را اضافه نکردیم تا جیب پدر خانواده بیش از این شرمنده هزینه‌ها نشود. از خیر شام شب یلدا هم می‌گذریم که حقوق ۶۰ درصد از مردم که با حقوق حداقلی معیشت خود را سر و سامان می‌دهند، کفاف آن را نمی‌دهد. بگذریم، رقمی که برای هزینه سفره شب یلدا حساب کردیم با در نظر گرفتن سقف قیمت‌ها و خرید میوه بیش از یک کیلو یا خرید آجیل ممتاز به بیش از ۵۰۰ هزار تومان هم قابل افزایش است.
خریدهای مردم اقتصادی و با وزن کمتر
اما آخرین خبرها از بازار میوه و تره‌بار را در گفت‌وگو با اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران جویا شدیم. وی درباره آخرین وضعیت عرضه و قیمت میوه‌های شب یلدا می‌گوید به دلیل پیش‌بینی و ذخیره‌سازی انجام شده توسط بخش خصوصی، هیچ مشکلی در تأمین و عرضه این اقلام وجود ندارد و میوه به مقدار لازم در انبارها ذخیره شده است. وی در عین حال بخشی از آرامش بازار را هم به مدیریت مردم نسبت می‌دهد که بسیار اقتصادی و با وزن کمتر خرید می‌کنند به طوری که در این روزها عرضه از تقاضای مصرف پیشی گرفته و میوه‌ها بدون خریدار در میادین مانده‌اند.
وی می‌گوید: قیمت میوه نسبت به سال گذشته ۵۰درصد افزایش دارد که این امر به افزایش قیمت تمام شده محصولات از مبدأ تا میدان بار مربوط می‌شود. وی انار دماوند، هندوانه و ازگیل را جزو پرطرفدارترین میوه‌های این روزها می‌داند که به حسب بالا رفتن تقاضا قیمت بالاتری نیز در بازار دارند. وی یادآوری می‌کند: قیمت میوه‌ها براساس کیفیت و بر حسب فاکتور صادر شده از عمده‌فروشی تعیین می‌شود و تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف و وزارت صمت نیز به سود مصوب خرده‌فروشی آن نظارت می‌کنند.
همچنین بر اساس اعلام رئیس اتحادیه قنادان تهران قیمت شیرینی تر برای واحدهای درجه یک ۷۸ هزار تومان و برای واحدهای درجه دو ۶۰ هزار تومان، قیمت شیرینی زبان، پاپیون و دانمارکی برای واحدهای درجه یک ۶۵ هزار تومان و برای واحدهای درجه دو ۵۰ هزار تومان و قیمت شیرینی کیک یزدی برای واحدهای درجه یک ۴۹ هزار تومان و برای واحدهای درجه دو ۳۹ هزار تومان است.
به گفته احمدی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار نیز آجیل شب یلدا حداقل ۱۸۰ و حداکثر ۲۷۵ هزار تومان است. البته ممکن است در برخی واحدها آجیل با قیمت بالاتری عرضه شود که باید بگویم که این آجیل‌ها درخواستی و باکیفیت‌تر هستند. به گفته وی، برخی واحدهای صنفی آجیل را با نرخ پایین‌تری در بازار عرضه می‌کنند که دلیل آن این است که فروشنده برای اینکه قیمت نهایی آجیل را مناسب کند نخودچی در محتویات آن جای می‌دهد یا به جای بادام هندی بادام زمینی در آجیل می‌ریزد.
نظر شما